بنتونیت یک ماده معدنی طبیعی از خانواده آلومینوسیلیکات ها است که کانی غالب آن در نوع مرغوب بنتونیت، مونت موریلونیت است. بنتونیت سدیم دارای اندازه ذرات بسیار ریز (کمتر از 0.02 میکرون) که دارای سطح تماس بسیار بالا (800 مترمربع بر گرم) بوده و قابلیت جذب آب تا 5 برابر وزن اولیه خود و افزایش حجم تا 13 برابر حجم خشک اولیه را دارد.
بنتونبت وقتی به 6 برابر حجم اولیه خود می رسد به صورت لزج و غلیظ (ژلاتینی ) درآمده و نه تنها شکل خود را نگه می دارد بلکه در صورت تماس با هر سطحی، به آن می چسبد و در نتیجه می تواند هم مشکل تراکم خاک و هم چسبندگی و اتصال لازم را حل کند.
خاک بنتونیت زمانی که هیدراته می شود به صورت شیمیایی می تواند آب را در داخل خود نگه داشته و به عنوان یه عامل خشک کننده، آب و رطوبت اطراف را با خاصیت مکشی خود جذب کند.
در اثر تماس بنتونیت با نور خورشید سطح بیرونی آن خشک شده و از خروج رطوبت از قسمت های داخلی آن جلوگیری می کند. این ماده رسی نیاز به مواد افزودنی ندارد و فاقد خاصیت خورندگی بوده و خواص آن برای سالیان متمادی ثابت می ماند.
مزیت استفاده از بنتونیت در چاه ارت در مقایسه با ذغال و نمک
- اجرای چاه ارت با استفاده از بنتونیت از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است، زیرا علاوه بر قیمت پایین تر و کیفیت مناسب تر نسبت به ذغال و نمک، از صرف هزینههای مربوط به تعویض قطعات خورده شده جلوگیری میکند.
- به علت خاصیت خورندگی نمک، پس از مدتی الکترودها به صورت کامل از بین رفته و باید با صرف هزینه نسبت به تعویض الکترودها اقدام نمود. اما بنتونیت موجب خورندگی صفحات و الکترودها نمیشود.
- در اثر بارندگی و آبهای نفوذ کرده به درون خاک، نمک بعد از مدتی شسته شده، به لایههای پایینی زمین منتقل میگردد و مقاومت زمین افزایش پیدا میکند.
- بنتونیت جذب آب بالایی دارد. به همین دلیل برای مدت طولانی رطوبت را در خود نگه می دارد و برای مناطق خشک و کویری مناسب است.
- بالا بودن خاصیت تبادل یونی بنتونیت در مقایسه با مخلوط نمک و ذغال.
- حمل و نقل راحت تر و بهتر بنتونیت در مقایسه با ذغال و نمک.
بنتونیت چاه ارت
مجهز بودن تاسیسات و ساختمان ها به سیستم ارتینگ مطمئن و پایدار کمک بسیاری به عملکرد صحیح دستگاه های الکترونیکی و الکتریکی می کند و از خرابی های ناشی از اضافه ولتاژهای الکترواستاتیک، جریان های اضافی، ولتاژهای ضربه ناشی از صاعقه، میدان مغناطیسی و سوئیچینگ پست های برق تا حد بسیار زیادی جلوگیری می نماید.
بنتونیت چاه ارت در 300% رطوبت (وزن آب به وزن بنتونیت) دارای مقاومتی در حدود 2 اهم بوده که به دلیل تشکیل الکترولیت ناشی از افزودن آب است. آبی که به صورت شیمیایی در بنتونیت نگهداری می شود اجازه می دهد تا اکسید کلسیم و اکسید منیزیم و دیگر نمک های معدنی موجود در آن یونیزه شده و با PH حدود 8.5 تا 10.5 تشکیل یک الکترولیت قوی را بدهد.
بنتونیت با توجه به خواص فوق به عنوان یک الکترولیت بهینه انتخاب می شود. گرچه مواد دیگری نظیر مارکونیت و … قابلیت هایی دارند اما به علت رعایت مسائل ایمنی هنگام مصرف در کار و قیمت بالا در قیاس با بنتونیت در جایگاه پایین تری قرار دارند.
از طرفی دانه بندی فوق العاده ریز و خاصیت تورمی شدید آن در اثر تورم ناشی از آبگیری، تمامی خلل و فرج موجود میان دانه های خود را پر کرده و به تمام سطوح اطراف نیز فشرده می شود و همین موضوع یکی از دلایل پایین بودن مقاومت الکتریکی چاه ارت بنتونیتی است.