همبندی و هم پتانسیل سازی

همبندی و هم پتانسیل سازی

همبندی و هم پتانسیل سازی

هدف از اجرای الکترود زمین تنها اتصال به جرم زمین با یک مقاومت الکتریکی پایین نمی­باشد، بلکه می­بایست طراحی سیستم زمین به گونه­ ای انجام شود، که علاوه بر مقاومت الکتریکی پایین دارای ولتاژهای گام و تماس پایینی بوده، توزیع الکتریکی مناسبی را جهت تخلیه جریان ایجاد نماید. 

جهت رسیدن به این هدف، بحث همبندی و هم پتانسیل سازی و همچنین آرایش و ساختار الکترود زمین حائز اهمیت بوده و می­بایست مورد بررسی قرار گیرد.

با جاری شدن جریان در زمین تحت شرایط خطا و یا صاعقه به دلیل وجود مقاومت الکتریکی بین الکترود زمین و جرم کلی زمین، افزایش افت پتانسیل الکتریکی زمین را خواهیم داشت که به اختصار آنرا با GPR بیان می­کنند.

بدین ترتیب، بدنه تجهیزات و اجسام فلزی متصل به الکترود زمین، تحت این افزایش پتانسیل قرار خواهند گرفت.

در صورت عدم اجرای هم­ پتانسیل سازی مناسب، این امکان وجود دارد که اجسام و تجهیزات تحت پتانسیل­های مختلفی قرار گرفته و در صورتیکه این اختلاف پتانسیل تا حدی افزایش یابد که منجر به شکست عایقی مابین تجهیزات گردد، قوس الکتریکی مابین بدنه فلزی و بخش­های مختلف متصل به زمین پدید خواهد آمد.

همینطور افراد ممکن است تحت این اختلاف پتانسیل قرار گرفته و دچار شوک الکتریکی شوند.

بدین ترتیب اجرای مناسب هم­بندی به جهت هم ­پتانسیل سازی، از الزامات بوده و می­بایست موارد زیر در این راستا رعایت گردد:

در شکل زیر، دو نمونه اتصال ناقص و ضعیف به الکترود زمین مشاهده می­شود:

                                                     

شکل ۱-۱: دو نمونه اتصال زمین ضعیف بطوریکه در شکل (الف) از الکترودهای مستقل برای تجهیزات الکترونیکی، سیستم قدرت و حفاظت در برابر صاعقه استفاده شده است و هیچگونه هم­بندی مابین الکترودها صورت نگرفته است و در شکل (ب) تنها از یک الکترود برای اتصال زمین تجهیزات الکترونیکی و زمین سیستم قدرت استفاده شده است.

                                                                                                             

شکل ۲-۱: نحوه اتصال زمین مناسب بطوریکه برای سیستم­ های مختلف، الکترودهای زمین مجزایی ایجاد شده و در سطوح مختلف با یکدیگر همبند شده ­اند.

در شکل (۲-۱) نحوه اتصال زمین مناسب ترسیم شده است. در این شکل برای سیستم های مختلف، الکترود زمین جداگانه­ ای احداث شده و سپس الکترودهای فوق با یکدیگر هم­بند شده­ اند.

هم ­پتانسیل سازی اجزا و سازه­ های فلزی: 

کلیه اجزای فلزی موجود در ساختمان مانند استراکچر فلزی سازه ، فونداسیون سازه  و لوله های فلزی و…، می­بایست به سیستم زمین متصل گردند.